اگر از اهالی دنیای بازی‌های کامپیوتری هستید و یا از نرم‌افزارهای حرفه‌ای گرافیکی و طراحی استفاده می‌کنید و در عین حال به دنبال یک کارت گرافیک خوب و مناسب می‌گردید، توصیه می‌کنیم این مقاله را حتما مطالعه کنید.
تنوع مدل‌های کارت‌های گرافیکی و تبلیغات راست و دروغ فراوان درباره آنها، انتخاب را بسیار مشکل کرده است. اینکه چه کارتی خوب است و کدام خوبتر، سوالی است که پاسخگویی به آن، با تنها مشاهده مشخصات کارت‌ها و گوش دادن به توصیه‌های فروشنده امکان‌پذیر نیست بلکه نیازمند انجام آزمایشات تخصصی بر روی آنهاست.
البته امکان انجام این آزمایشات برای اکثر افراد مقدور نیست، چرا که جمع‌آوری نمونه‌ای از هر کارت و انجام آزمایشات مختلف روی آنها کاری مشکل، تخصصی و پرهزینه است. این همان رسالتی است که لابراتوار ماهنامه رایانه خبر برای خود برگزیده است. ما کلیه این آزمایشات را به دور از هرگونه جهت‌گیری خاصی انجام دادیم و نتایج را به خوانندگان محترم اعلام می‌کنیم تا شاید بتوانیم راهنمایی و اطلاع‌رسانی هر چند کوچک در این زمینه کرده باشیم.

مقدمه
ما برای تست‌های خود تعدادی از کارت‌های سری 8 و 9 شرکت nVIDIA را انتخاب کردیم. شاید این سوال مطرح شود که چرا nVIDIA ؟ و چرا سری 8 و 9؟
دلیل انتخاب کارت‌های nVIDIA تنوع بالا و استقبال گسترده‌تر از آنها در میان کاربران کامپیوتر است و دلیل انتخاب سری‌های 8 و 9 نیز این است که سری 7 که دیگر از رده خارج محسوب می‌شود و سری 200 (سری جدید nVIDIA) هم خیلی گران قیمت است و کمتر مورد توجه عموم خریداران قرار می‌گیرد. البته یک نمونه از کارت‌های سری 200 را در تست شرکت دادیم تا ارزیابی کاملتری داشته باشیم.

مقایسه چیپ‌های گرافیکی nVIDIA
ما توانستیم با جستجو در سایت nVIDIA مشخصات کلی کارت‌های سری 8 و 9 و 200 را جمع‌آوری کنیم و پس از پردازش در قالب یک جدول در اختیار علاقمندان قرار دهیم. جدول 1 نتیجه گردآوری اطلاعات فوق است.

همانگونه که مشاهده می‌کنید، جدول 1 اطلاعات ارزشمندی را در مورد هر یک از چیپ‌های گرافیکی nVIDIA ارایه می‌کند و تا حدودی با دقت در آنها می‌توان به کارآیی هر چیپ و تفاوت قدرت آن با چیپ دیگر پی برد. نکته قابل توجه آن است که این چیپ‌ها از جانب nVIDIA در اختیار سازندگان مختلف قرار می‌گیرند و این سازندگان یا عیناً و یا با اندک تغییری آنها را در کارت‌های خود استفاده می‌کنند.
چیزی که میان دوستداران بازی خیلی شایع شده این است که بعضی از کارت‌های سری 9 ضعیف‌تر از کارت‌های سری 8 هستند در حالی که جدیدتر هستند و معمولا انتظار این است که کارت جدیدتر، بهتر و قوی‌تر عمل کند. البته کاربران قدیمی‌تر کامپیوتر از این ادعا تعجب نمی‌کنند چرا که بارها و بارها شاهد محصولات جدیدتر و در عین حال ضعیف‌تر از جانب شرکت‌های بزرگ بوده‌اند که بارزترین آنها را می‌توان در پردازنده‌های شرکت اینتل یافت.

کارت‌های مورد استفاده در تست
ما برای تست از کارت‌های جدول 2 استفاده کردیم. نکته مهم آن است که تمامی کارت‌ها را از یک کمپانی انتخاب کردیم چرا که هدف مقایسه کارآیی کارت‌های کمپانی‌های مختلف نبود بلکه هدف فقط مقایسه کارآیی چیپ‌های گرافیکی، مستقل از سازنده‌ آن کارت است. برای این منظور از محصولات یکی از خوشنام‌ترین کمپانی‌ها یعنی XFX استفاده کردیم.

همانگونه که مشاهده می‌کنید در تست از 13 کارت مختلف که مجموعاً از 8 خانواده هستند، استفاده شده است. مشخصات فنی کارت‌ها نیز توسط آخرین نسخه نرم‌افزار GPU-Z استخراج شده است.

شرایط تست
ما از همان سیستم‌های ثابت تست لابراتوار رایانه خبر استفاده کردیم. با توجه به اینکه بارها مشخصات آنها در تست‌های مختلف ذکر شده است، از تکرار آن خودداری می‌کنیم (در صورت تمایل می‌توانید مشخصات دقیق شرایط تست و نرم‌افزارهای مورد استفاده و مفاهیم کلیدی در این نوع تست‌ها را در شماره 44 ماهنامه و در مقاله "تست گروهی کارت‌های گرافیکی Geforce 8800GT" پیدا کنید و یا به سایت لابراتوار ماهنامه مراجعه کنید).

نتایج تست‌ها
تست 3DMark06
نتیجه تست کارت‌های فوق در نرم‌افزار معتبر 3DMark06 تحت ویندوز ایکس‌پی و در سیستم اینتل به شرح زیر است:
لازم به ذکر است که تست‌ها در 3 رزولوشن مختلف 768×1024 و 1024×1280 و 1050×1680 و هر کدام از آنها در دو حالت فعال و غیر فعال بودن Anti Aliasing‌ انجام شده است (مجموعاً 6 تست) و Anti Aliasing هم با ضریب 8 در نظر گرفته شده است (بالاترین کیفیت و بیشترین فشار بر GPU).

تست PCMark05
نرم‌افزار PCMark05 از جمله نرم‌افزارهای معروف در تست و ارزیابی کلی سیستم است که در ویندوز ایکس‌پی قابل اجراست اما چون هدف ما ارزیابی کارت‌های گرافیکی است، لذا در این نرم‌افزار فقط بخش گرافیکی را مورد استفاده قرار دادیم و نتیجه تست، تنها معطوف به کارت گرافیکی خواهد بود.

تست 3DMark Vantage
برای تست در محیط ویندوز ویستا، از نرم‌افزار قدرتمند 3DMark Vantage استفاده کردیم. البته همچون ویندوز ایکس‌پی، تست در 3 رزولوشن متداول انجام شد. ضمناً کارت Geforce 8800GS قادر به انجام تست در دو رزولوشن 1024×1280 و 1050×1680 نبود و لذا این کارت را در این مرحله حذف کردیم.

تست PCMark Vantage
این نرم‌افزار نسخه تحت ویستای نرم‌افزار معروف PCMark05 است. همانند تست دوم، در این جا نیز فقط از بخش گرافیک استفاده کردیم و در رزولوشن 768×1024 و با فعال کردن Anti-Aliasing با ضریب 4 تست‌ها را انجام دادیم. البته یک بار دیگر همین تست‌ها را با فعال کردن دو گزینه زیر (FF) هم انجام دادیم.
• استفاده از محاسبات 24 بیتی برای Pixel Shader به جای 16 بیت پیش‌فرض
• استفاده از GPU برای انجام محاسبات Vertex Shader به جای CPU

تست AQUA Mark 3.0
این نرم‌افزار هم از جمله نرم‌افزارهای معروف تست است که تعداد ثابتی فریم بازی را توسط کارت گرافیک پخش می‌کند. هر چه قدرت کارت بیشتر باشد، این فریم‌ها را در زمان کوتاه‌تری به پایان می‌رساند و اگر فنی‌تر بخواهیم بررسی کنیم، نرخ فریم بر ثانیه (FPS) بالاتری خواهد داشت.

تست بازی Crysis
Crysis یکی از معروفترین بازی‌های کامپیوتری است که با توجه به ساختار آن، مرجع تست بسیاری از تولیدکنندگان و شرکت‌های آزمون و ارزیابی است. ما نیز از این بازی برای تست کارت‌های گرافیکی استفاده کردیم. ضمناً دو کارت Geforce 8400GS و Geforce 8800GTS موفق به گذراندن این تست نشدند و لذا در این مرحله حذف شدند.

تست بازی Call of Juarez
این بازی نیز از جمله بازی‌های معروف کامپیوتری‌ است که مرجع تست بسیاری از سایت‌ها قرار گرفته است. ما نیز با استفاده از این بازی به سنجش کارت‌های گرافیکی می‌پردازیم. ضمناً کارت Geforce 8800GTS موفق به گذراندن این تست نشد و لذا در این مرحله حذف گردید.

نتیجه‌گیری
ما نتیجه تست‌هایمان را به 4 گروه تقسیم کردیم تا تحلیل آنها ملموس‌تر باشد.

نتیجه 1: تست در پلتفرم ویندوز ایکس‌پی
همانگونه که شکل 8 نشان می‌دهد دو کارت 9800GX2 و GTX280 عملکرد یکسانی در محیط ویندوز ایکس‌پی دارند و بهترین راندمان را به نمایش می‌گذارند و پس از آن دو، کارت‌های 9800GTX بهتر از بقیه عمل می‌کنند و البته پس از آنها کارت‌های 8800GT سایر رقبا را کنار می‌زنند.

نتیجه 3: تست بازی
اگر اهل بازی هستید این قسمت را به دقت مطالعه کنید. نتایج تست‌های ما حاکی از آن است که بهترین کارت برای بازی GTX280 است و پس از آن به ترتیب 9800GX2، سری 9800GTX، سری 8800GT و در آخر 9600GT است.

 و اما نتیجه نهایی
نتیجه تمامی تست‌های انجام شده در قالب نمودار زیر جمع‌آوری شده است:

این امتیازات هم همان نتایج مراحل قبلی را تایید می‌کند. بنابراین نتیجه نهایی کار را در جدول 3 نشان می‌دهیم.

جدول 3: بهترین کارت‌ها

حاشیه؛ شیرین‌تر از متن!
• آزمایشات ما ثابت کرد که شایعات مبنی بر ضعیف‌تر بودن بعضی از کارت‌های سری 9 از کارت‌های سری 8 خیلی هم بیراه نیست. نتایج کاملاً گویاست که سری 9600 و 9500 ضعیف‌تر از سری 8800 عمل می‌کنند.
• کارت‌های سری 200 نشان دادند که حرف اول را در بازی‌های کامپیوتری می‌زنند، بنابراین اگر مشکل مالی ندارید در خرید آنها لحظه‌ای درنگ نکنید تا طعم واقعی بازی را بچشید.
• کارت 9800GX2 در تست‌های ما در رتبه دوم قرار گرفت اما باید گفت که همیشه اینگونه نیست، چرا که این کارت با داشتن دو GPU که به صورت SLI کار می‌کنند قدرت بالایی را به ارمغان می‌آورد. البته برای استفاده از نهایت راندمان آن باید از نرم‌افزار‌هایی استفاده کرد که قابلیت پشتیبانی از SLI را داشته باشند. اکثر تست‌های ما از SLI استفاده نمی‌کردند وگرنه شک نکنید که 9800GX2 با اختلاف قابل توجهی در مقام اول می‌ایستاد.
• در انتخاب کارت گرافیک پس از نوع چیپ که یکی از مهمترین پارامترهاست، باید به میزان حافظه آن، نوع حافظه، فرکانس حافظه، فرکانس سایه‌زنی، چند بیتی بودن گذرگاه ارتباطی و اورکلاک بودن پردازنده گرافیکی هم توجه ویژه داشته باشید. اما در وهله نخست باید چیپ گرافیکی را انتخاب کنید که ما این انتخاب را برای شما راحت کردیم!